تولید موفق محصول و راه‌اندازی واحد تولیدی به عواملی مانند در دسترس بودن منابع، کیفیت مدیریت، مکان مناسب، نظارت بر فرایند و… بستگی دارد. خط تولید یا Production line فرایند برنامه‌ریزی تا بسته‌بندی و ارائه محصول است. طراحی خطوط تولید و راه‌اندازی کارخانه کوچک، توسط متخصصین صنعتی و تکنسین‌های مختلف در زمینه‌های مربوطه انجام می‌شود.

شرکت تولیدی چیست؟

شرکت تولیدی به شرکت‌هایی گفته می‌شود که مواد اولیه و کالاها را خریداری می‌کند و با ایجاد تغییر، آن‌ها را به کالای‌ دیگری که قابل فروش‌باشد، تبدیل‌ می‌کند. به‌عبارتی، شرکت‌های‌ تولیدی با استفاده از عوامل تولید به ساخت کالا می‌پردازند.

هدف شرکت‌های تولیدی همان‌طور که از نامشان پیدا است، تولید و عرضه یک کالا به بازار است. مشتریان شرکت‌ها افرادی هستند که برای رفع نیاز‌هایشان، به کالای‌ تولید شده این شرکت‌ها نیاز دارند.

از آن‌جایی که تولید محصول سود زیادی دارد، افراد بسیاری به‌دنبال راه‌اندازی خط‌ تولید هستند. اصلی‌ترین شرط برای موفقیت یک کسب و کار این است که روند راه‌اندازی‌ خط تولید به‌خوبی طی شود تا محصول نهایی با بالاترین کیفیت ارائه شود.

اهمیت طراحی صحیح خط تولید

طراحی صحیح خط تولید باعث ایجاد ارتباط هدفمند و صحیح بین نیروی انسانی و تجهیزات صنعتی خواهد شد.

طراحی تولید مناسب باعث تولید محصول باکیفیت می‌شود.

در صورتی که خط تولید اصولی طراحی شود، امکان بازدهی در‌ تولید افزایش می‌یابد.

همچنین طراحی خط تولید موجب صرفه‌‌جویی در زمان و هزینه‌ها می‌شود.

این کار میزان استهلاک تجهیزات و دستگاه‌ها را کاهش و میزان بهروری تولید را افزایش‌می‌دهد.

مراحل راه ‌اندازی خط تولید

راه‌اندازی خط تولید و کارخانه کوچک، نیازی به تهیه تمام دستگاه‌ها ندارد و گاها با یک الی‌ دو دستگاه، می‌توان محصول را به مرحله فروش رساند. در این بخش از مقاله به معرفی مراحل راه‌اندای خط تولید خواهیم پرداخت.

تهیه مجوزهای مورد نیاز برای شروع فعالیت و راه‌اندازی‌ کارخانه

تهیه طرح توجیهی مناسب برای خط تولید

بررسی شرایط مکان مناسب برای راه‌اندازی کارخانه

تهیه و تجهیز خط تولید کارخانه

برنامه‌ریزی و استخدام منابع انسانی مورد نیاز

مدیریت مالی‌ کارخانه و خط تولیدی

راه‌اندازی‌ خط‌ تولید شامل ۷ مرحله است که در ادامه هر کدام را به‌طور کامل توضیح خواهیم‌داد.

دریافت مجوز‌های لازم برای راه‌اندازی خط تولید / کارخانه

اولین مرحله برای راه‌اندازی خط‌ تولید، دریافت مجوز‌های لازم برای شروع فعالیت است. پس از تعیین نوع شرکت و فعالیت، به سه مجوز برای راه‌اندازی خط تولید نیاز است:

دریافت مجوز از وزارت صنایع

دریافت پروانه ساخت کارخانه

دریافت پروانه بهره‌برداری

شناخت نیازها و فرایندهای مورداستفاده در خط‌ تولید

در فرایند راه‌اندازی خط تولید، علاوه‌بر شناخت نیازها، یک سلسله اقدامات از ابتدا تا انتهای‌ مسیر باید انجام شود. این اقدامات عبارتند از:

تعیین محصول تولیدی

تهیه طرح توجیهی

تامین سرمایه

رجوع به وزارت صنایع برای دریافت مجوز احداث کارخانه

خرید زمین و شروع ساخت کارخانه

خرید تجهیزات

انجام اقدامات برای دریافت مجوزهای بهره‌برداری

تهیه طرح توجیهی برای راه‌ اندازی‌ کارخانه تولیدی

پس از اخذ مجوز‌ها، اولین قدم برای‌ راه‌اندازی خط‌ تولید کارخانه، ارائه طرح توجیهی است. طرح توجیهی شامل ارائه ایده‌ها و مراحل آغاز تا پایان تولید محصول است. این طرح از‌ سوی‌ صاحب کسب و کار ارائه می‌شود تا سازمان‌های‌ نظارتی و بانک‌هایی که به اعطای وام می‌پردازند، با اهداف تولیدکننده آشنا شوند. هنگام ایجاد طرح توجیهی چندین مولفه باید بررسی شوند، از جمله:

• مولفه اقتصادی: در این مولفه شرایط اقتصادی کارخانه، سرمایه اولیه و میزان توانایی خرید مصرف‌کننده مورد بررسی قرار‌ می‌گیرد.
• مولفه تکنیکی: در اختیار‌ داشتن تکنولوژی لازم
• مولفه قانونی: رعایت موارد حقوقی‌مانند کپی‌رایت
• مولفه عملیاتی: نیاز ‌یا عدم نیاز‌به فروشگاه و ارائه محصول به‌صورت فیزیکی
• مولفه برنامه زمان‌بندی: زمان ارائه محصولات
• مولفه قابلیت عرضه در بازار: آشنایی با رقبا و مصرف‌کنندگان

زمانی که مولفه‌ها مشخص‌شدند، باید طرح توجیهی به شکلی خوانا مکتوب شود. در این بخش‌ بهتر است به چند نکته توجه شود:

• خلاصه اجرایی: خلاصه اجرایی مهم‌ترین بخش است چرا که اغلب افراد برای پذیرش طرح توجیهی، به خواندن آن بسنده می‌کنند‌. این بخش با جزییات و خلاصه‌ای از کل داده‌ها پر تکمیل می‌شود.
• تعیین ایده: در این بخش‌ ویژ‌گی‌ها و عوامل متمایزکننده کارخانه تعیین می‌شود.
• تحلیل بازار: رقبا و مشتریان در این بخش بررسی می‌شوند.
• هزینه‌ها و تعیین سودآوری: هزینه‌ها و زمان کسب سود در این بخش ارایه می‌شود.

بررسی شرایط مکان مناسب برای راه ‌اندازی کارخانه تولیدی

یکی از مهم‌ترین بخش‌های راه‌اندازی خط تولید، انتخاب مکان مناسب است. مشاغل از نظر آلایندگی به شش دسته تقسیم می‌شوند و فقط یک دسته از آن‌ها، جزو مشاغل پاک محسوب می‌شوند. مشاغل دیگر دسته‌ها جزو مشاغلی هستند که برای محیط و سلامت انسان مضر‌ هستند و کارخانه‌های آن باید خارج از شهر احداث شود. بهتر است فضایی انتخاب ‌شود که قابلیت تقسیم‌بندی‌ و طراحی فضاهایی‌مانند سالن تولید، انبار، اداری، رفاهی و .. را داشته‌باشد. همچنین هنگام انتخاب مکان مناسب برای راه‌اندازی کارخانه بهتر است به مواردی مثل در دسترس بودن برای تامین کننده و مشتری ، شرایط آب و هوایی و در دسترس بودن برای نیروی کار توجه کنید.

خرید و تهیه تجهیزات و مواد اولیه کارخانه

برنامه‌ ریزی و استخدام منابع انسانی مورد نیاز

تامین نیروی انسانی یکی از مهم‌ترین مراحل راه‌ اندازی خط تولید است. نیروی انسانی متخصص و باتجربه، شانس موفقیت شما را در میان رقبا بالا می‌برد و موجب تولید محصول باکیفیت می‌شود.

زمانی که مرحله جذب نیرو فرا رسید، باید تمام حوزه‌ها و تعداد نیروی مورد نیاز آن‌ها بررسی شود و تعداد نیروی لازم مشخص شود.

برای جذب نیرو می‌توانید از شبکه‌های اجتماعی، سرویس‌های مصاحبه آنلاین، آگهی‌های شغلی، مراجعه به مراکز آموزشی، موسسات کاریابی و سایت‌ها استفاده کنید.

مدیریت مالی کارخانه و خط ‌های تولیدی

به‌ تمام هزینه‌هایی که به‌منظور ارائه محصول یا خدمات یک کارخانه تولیدی صرف می‌شود، هزینه تولید گفته می‌شود. این هزینه‌ها شامل حقوق کارکنان، هزینه تهیه مواد اولیه، هزینه تجهیز کارخانه، هزینه بسته‌بندی، هزینه حمل و نقل و مالیات می‌شود. یکی از عوامل مهم در سودآوری کارخانه، مدیریت هزینه‌ها و نحوه محاسبه درآمد است. از جمله هزینه‌های اصلی که در این مرحله باید محاسبه شود، هزینه راه‌ اندازی خط‌ تولید است.

برای برآورد هزینه‌های تولید یک محصول، حسابدار‌ کارخانه میزان هزینه تولید تعدادی از‌ محصولات را حساب‌ می‌کند و سپس بر تعداد تقسیم می‌کند تا هزینه تولید یک محصول به‌دست بیاید. عوامل مختلفی بر تعیین هزینه‌های تولید‌ اثر گذارند. این هزینه‌ها عبارتند از:

• مواد اولیه
• مالیات
• نرخ ارز
• نرخ بهره
• تقاضا
• تکنولوژی مورد نیاز